Het is Trans Awereness week deze week. Deze bewustwordingsweek is bedoeld om meer zichtbaarheid voor trans mensen te creëren. De week sluit af met Transgender Day Of Rememberance (TDOR), een dag waarop de slachtoffers van dodelijk anti-trans geweld herdacht worden. Dit afgelopen jaar zijn
er helaas meer trans mensen om het leven gebracht dan ooit tevoren.
De transgender gemeenschap kan je niet loskoppelen van de gemeenschap die wij als gehandicapte mensen vormen. Gehandicapte trans mensen bestaan. Gesprekken over seksualiteit en gender worden minder gevoerd met gehandicapte mensen vanwege het stigma dat gehandicapte mensen geen
seksuele wezens zouden kunnen zijn.Toch is het zo dat net als elke andere intersectie met trans, ook trans en handicap voor unieke problemen kan zorgen. Als trans persoon krijg je te maken met veel discriminatie en als gehandicapt persoon ook. Echter, wanneer deze twee overlappen, neemt de problematiek toe.
Jouw handicap kan ervoor zorgen dat je geen toegang krijgt tot transgenderzorg omdat je bijvoorbeeld minder snel geloofd wordt, zelfs door professionals. Ook ontoegankelijkheid maakt het moeilijk. Goede
transgenderzorg is lang niet altijd toegankelijk en houdt zelden rekening met andere zorg die jij als patiënt eventueel nodig hebt. Daarnaast komt het natuurlijk ook voor dat je door je aandoeningen niet
in (medische) transitie kán, bijvoorbeeld omdat jouw lichaam geen operaties aankan of omdat hormonen bijten met andere medicatie die je gebruikt. Handicap kan sowieso van invloed zijn op jouw genderexpressie.
Zo kan bijvoorbeeld niet iedereen veilig een binder dragen.
Toegang tot de benodigde goede zorg wordt significant belemmerd bij trans gehandicapte mensen. Niet alleen medische zorg in bijvoorbeeld ziekenhuizen, maar ook alledaagse zorg. Zo is het altijd maar weer
afwachten of jouw zorgverlener op dat moment trans inclusief is of niet. Van bemoeizuchtige vragen tot moeten ‘uitleggen’ wat jouw gender is. Van niet geholpen worden met trans gerelateerde zorg (het laten plaatsen van bv een testosteronprik door de thuiszorg) naar verbaal of fysiek geweld meemaken terwijl je niet aan de situatie kan ontsnappen, bijvoorbeeld door je handicap.
Ook wordt het vinden van een goede en veilige woning extra bemoeilijkt, het vinden van een baan, het hebben van een stabiel inkomen, het ontvangen van educatie en nog veel meer.
Validisme en transhaat gaan vaak hand in hand. Één van de meest bekende voorbeelden hiervan is dat trans mensen worden weggezet als mensen met ‘slechts’ psychische problematiek waardoor ze dénken dat ze trans zijn, maar het niet echt zijn. Trans zijn wordt ontkend doordat het in sommige gevallen afgescheept wordt als een psychische aandoening. Ben je trans én heb je los daarvan psychische aandoeningen? Ook dan loop je het gevaar niet meer serieus genomen te worden door professionals omdat zij jouw psychische aandoeningen zien als bevestiging van hun oordelen: als je trans bent, dan heb je zogenaamd ‘eigenlijk’ een psychische aandoening. Onzin natuurlijk. En vergeet ook niet: de discriminatie die trans mensen meemaken en de daaropvolgende uitsluiting van belangrijke voorzieningen maken dat zij meer risico lopen op het
ontwikkelen van fysieke en psychische aandoeningen.
Je ziet hetzelfde gebeuren rondom neurodiversiteit. Er is ontdekt dat trans zijn vaker voorkomt bij autistische mensen dan bij niet-autistische mensen, al is nog onbekend waarom. Autistische mensen worden paradoxaal genoeg echter significant minder serieus genomen als het aankomt op hun genderbeleving. Het vooroordeel dat heerst is dat autistische mensen zich überhaupt niet op een goede manier tot hun gender zouden kunnen verhouden.
Nu transhaat aan het toenemen is, zie je ook het validisme richting trans mensen toenemen. Het is een zorgelijke trend die zeker in de gaten gehouden moet worden. Zo wordt er steeds vaker openlijk gespeculeerd binnen de zorg of trans mensen met een handicap allicht beter af zouden zijn als een derde zeggenschap krijgt over diens (lichamelijke) autonomie, zoals we dat bijvoorbeeld zagen bij het conservatorship bij Britney Spears. Dit zijn heel erg enge en kwalijke ontwikkelingen die direct onze levens in gevaar brengen.Helaas is er ook binnen ‘de’ trans gemeenschap en ‘de’ overlappende queer gemeenschap weinig acceptatie voor gehandicapte trans en/of queer mensen. (‘De’ tussen aanhalingstekens omdat we begrijpen dat geen enkele gemeenschap bestaat uit een homogene groep.)
Ontoegankelijk is niet alleen in de maatschappij, maar ook in ‘onze’ safe spaces, nog altijd de
norm.Om positief af te sluiten: we zien dat dat binnen onze safe spaces mondjesmaat aan het veranderen is. Ondanks dat er een daling is in de acceptatie van trans gehandicapte mensen in de maatschappij, is er een
groei van een acceptatie in de trans gemeenschap zelf. We hebben nog een lange weg te gaan, maar het wordt steeds duidelijker: een intersectionele blik op onze problematiek helpt ons uiteindelijk
allemaal verder. Laten we gesprekken hierover blijven voeren!